PM Svanidhi Yojana in Marathi – भारत हा लघु उद्योगांचा देश आहे. भारतामध्ये लाखो लोक आपली उपजीविका रस्त्यांवर छोट्या व्यवसायांतून जसे की, हातगाडीवाले, स्टॉल, फेरीवाले, चहा-कॉफी विक्रेता, भाजीपाला विक्री, कपड्याचे स्टॉल आदी स्वरूपात चालवतात. अशा कित्येकांनी आपल्या मेहनतीच्या जोरावर उदरनिर्वाह सुरू ठेवलेला आहे. कोरोनाच्या काळात या सर्वांचे व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर प्रभावित झाले आणि ठप्प झाले. त्यांची हीच गरज लक्षात घेऊन भारत सरकारने एक अभिनव योजना सुरू केली – प्रधानमंत्री स्ट्रीट वेंडर आत्मनिर्भर निधी योजना, म्हणजेच PM SVANidhi Yojana.
ही योजना छोट्या व्यवसायिकांसाठी वरदान ठरली आहे. आज आपण पाहणार आहोत, या योजनेची संपूर्ण माहिती – पात्रता, अर्ज पद्धत (ऑनलाईन व ऑफलाईन), कर्जाचे प्रकार, फायदे, काही उदाहरणे आणि बरेच काही.
PM SVANidhi योजना म्हणजे काय? PM Svanidhi Yojana in Marathi
Pradhan Mantri Street Vendor’s AtmaNirbhar Nidhi (PM SVANidhi) ही एक केंद्र सरकारची योजना आहे जी रस्त्यावर व्यवसाय करणाऱ्या फेरीवाल्यांना (Street Vendors) ₹10,000 पर्यंतचे सुरुवातीचे बिनतारण कर्ज उपलब्ध करून देते, जेणेकरून ते आपला व्यवसाय पुन्हा सुरू करू शकतील किंवा वाढवू शकतील.
ही योजना 1 जून, 2020 रोजी सुरु करण्यात आली. यामध्ये पुनर्भरण (Working Capital) कर्ज दिले जाते. देशभरातील अंदाजे 50 लाख फेरीवाल्यांना या योजनेचा लाभ मिळवून देणे हे उद्दिष्ट भारत सरकारने आपल्या डोळ्यासमोर ठेवलं आहे.
योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट: PM Svanidhi Yojana in Marathi
- कोव्हिड-19 मुळे प्रभावित झालेल्या फेरीवाल्यांना आर्थिक सहाय्य देऊन त्यांचा व्यवसाय पुन्हा पूर्ववत करणे.
- त्यांना औपचारिक आर्थिक प्रणालीशी (बॅंकिंग) जोडणे.
- डिजिटल व्यवहार प्रोत्साहित करणे. प्रोत्साहनपर सवलती देणे.
- वेळेवर परतफेड करणाऱ्या फेरीवाल्यांना पुढील उच्च मूल्याचे (₹20,000/₹50,000) कर्ज उपलब्ध करून देणे.
योजनेचे फायदे (PM SVANidhi Scheme Benefits)
या योजनेचे फायदे पुढीलप्रमाणे:
- ₹10,000 रुपयांंचे सुरुवातीचे कर्ज उचलण्यासाठी कोणतेही तारण आवश्यक नाही.
- घेतलेल्या कर्जाची वेळेवर परतफेड केली तर 7% व्याज सवलत मिळते.
- डिजिटल व्यवहारासाठी प्रोत्साहन Cashback / बोनस तसेच इतर सवलती
- 1 वर्षात कर्जाची परतफेड EMI स्वरूपात करु शकता.
- पुढील टप्प्यात ₹20,000 व ₹50,000 रुपयेपर्यंतचे कर्ज नियमित परतफेडींवर आधारित
- आपला क्रेडिट स्कोअर यामुळे तयार होतो . भविष्यात मोठ्या कर्जासाठी त्याचा उपयोग होतो.
कोण पात्र आहे? (Eligibility Criteria)
पात्र होण्यासाठीचे निकष:
- कोणतीही व्यक्ती जी 24 मार्च 2020 पूर्वीपासून रस्त्यावर विक्री करत होती.
- जे हातगाडीवाले, फेरीवाले, स्टॉलधारक, किंवा अन्य स्वरूपात रस्त्यावर व्यवसाय करत आहेत.
- स्थानिक स्वराज संस्थेकडून (पंचायत, नगरपरिषद, महापालिका) अधिकृत फेरीवाला परवाना किंवा ओळख प्रमाणपत्र असलेले व्यक्ती.
- ज्यांच्याकडे परवाना नाही, परंतू सर्व्हे यादीमध्ये नाव असल्यास पात्रता सिद्ध करता येते.
- काही ठिकाणी Let’s Verify किंवा स्थानिक शासन संस्थेकडून Letter of Recommendation (LoR) घेऊन योजनेसाठी अर्ज करता येतो.
आवश्यक कागदपत्रे (Documents Required)
| कागदपत्र | वापर |
| आधार कार्ड | KYC साठी अनिवार्य |
| मोबाईल नंबर | OTP साठी आवश्यक |
| बँक पासबुक | (IFSC कोड आणि अकाऊंट नंबर) कर्ज जमा करण्यासाठी |
| व्यवसायाचा पुरावा | फोटो, फेरीवाला परवाना / सर्व्हे लिस्ट मध्ये नाव |
| छायाचित्र | स्टॉल/गाडीचा फोटो (काही ठिकाणी आवश्यक) |
अर्ज कसा कराल? (PM SVANidhi Online And Offline Application Process)
ऑनलाईन अर्ज पद्धत:
- अधिकृत वेबसाइटवर जा – https://pmsvanidhi.mohua.gov.in
- “Apply for Loan” वर क्लिक करा
- आपला मोबाईल नंबर टाका आणि OTP वेरिफाय करा
- Aadhar Authentication करा. आधार नंबर वापरून KYC प्रक्रिया पूर्ण करा
- व्यवसायाची माहिती भरा – व्यवसायाचे नाव, प्रकार, ठिकाण, व्यवसायाचा कालावधी, उत्पन्न इत्यादी.
- बँक डिटेल्स भरा – खाते क्रमांक, IFSC कोड
- कागदपत्रे अपलोड करा
- अर्ज सबमिट केल्यानंतर बँकेशी समन्वय साधला जातो. आपला अर्ज बँकेकडे पोहोचतो आणि प्रक्रिया सुरू होते.
ऑफलाइन अर्ज पद्धत:
- आपल्या जवळच्या नगरपरिषद/महापालिका कार्यालयात जाऊन संबंधित माहिती घ्या.
- “PM SVANidhi सहाय्य केंद्र” मध्ये अर्ज करण्यासाठी फॉर्म मिळतो.
- आवश्यक कागदपत्रांसह फॉर्म भरून द्या.
- सर्व्हे यादीतील नाव नोंदवून तिथून प्रमाणपत्र मिळवू शकता. ते घेऊन बँकेत जाऊन अर्ज करू शकता.
- बँक किंवा MFIs (Micro Finance Institutions) मध्ये फॉर्म पोचवतात.
कर्जाची परतफेड आणि पुढील टप्पे: PM Svanidhi Yojana in Marathi
सुरुवातीचे कर्ज:
- ₹10,000/- रुपये
- 1 वर्षाच्या कालावधीत EMI स्वरूपात परतफेड
दुसरे टप्पे:
- सुरुवातीच्या कर्जाची वेळेवर परतफेड केल्यास पुढील वर्षी ₹20,000 पर्यंत कर्ज उपलब्ध होते.
- याही कर्जाची वेळेवर परतफेड केल्यास त्यानंतर ₹50,000 रुपयांपर्यंत पर्यंत कर्ज उपलब्ध होते.
विशेष सवलत:
वरती सांगितल्याप्रमाणे, आपण वेळेवर EMI भरल्यास व्याजात 7% सवलत मिळते
या व्याज सवलतीची रक्कम तुमच्या खात्यात परत जमा होते.
PMEGP योजनेविषयी माहितीसाठी येथे क्लिक करा
GST, UDYAM, FSSAI नोंदणीसाठी येथे क्लिक करा
डिजिटल व्यवहाराचे फायदे (Cashback Scheme): PM Svanidhi Yojana in Marathi
फेरीवाल्यांना डिजिटल व्यवहार करण्यासाठी (UPI, QR कोड, किंवा मोबाईल पेमेंट अ‍ॅप) प्रोत्साहन देण्यासाठी सरकारने Cashback योजना सुरू केली आहे. सरकारकडून त्यांना रोख रिवॉर्ड्स दिले जातात:
- कॅशबॅक योजना: दरमहा किमान 50 डिजिटल व्यवहार (UPI, QR कोड इत्यादी) केल्यास ₹50 पर्यंत Cashback
- डिजिटल व्यवहारांची ओळख वाढते. फेरीवाला/स्टॉलधारक ऑनलाईन पेमेंट करण्यासाठी सुविधा देत असल्यास ग्राहकांना सुलभ अनुभव येतो. याच फायदा ग्राहक टिकवण्यात होतो.
- सुरुवात लवकर केली तर पुढील टप्प्यात सरकारकडून अधिक सुविधा मिळतात.
- ग्राहकांचा विश्वास वाढतो, व्यवहार पारदर्शक होतो. शासकीय सवलती मिळतात.
कोण देते हे कर्ज? (Partner Banks and Lenders)
- सर्व Public Sector Banks (जसे SBI, Bank of Baroda, Canara Bank इत्यादी सार्वजनिक उपक्रमातील सर्व बॅंका)
- Private Banks – ICICI, HDFC, Axis Bank इत्यादी
- Regional Rural Banks (महाराष्ट्र ग्रामीण बॅंक, इत्यादी), Cooperative Banks
- Micro Finance Institutions (MFIs) आणि NBFCs
PM SVANidhi मोबाईल अ‍ॅप:
- अधिकृत अ‍ॅप Android साठी उपलब्ध आहे. Google Playstore वरुन “PM SVANidhi App” इंस्टॉल करण्यासाठी कृपया येथे क्लिक करा.
- ॲपवरती आपल्या अर्जाची स्थिती, फॉर्म सबमिशन, लाभ तपासणी सुलभरित्या चेक करता येते.
योजना समजण्यासाठी काही काल्पनिक यशोगाथा उदाहरणे: PM Svanidhi Yojana in Marathi
पुण्याचे रवी कांबळे:
चहा विकणारे रवी कांबळे यांनी लॉकडाऊननंतर व्यवसाय पुन्हा सुरू करण्यासाठी PM SVANidhi योजना अंतर्गत ₹10,000 रुपये कर्ज घेतले. त्यांनी QR कोडद्वारे व्यवहार सुरू केले आणि 6 महिन्यांत सगळे हफ्ते भरून ₹20,000 रुपयांचे कर्ज घेतले. आज त्यांच्या दुकानात UPI पेमेंटला 60% प्रतिसाद आहे.
नागपूरची सुमती ताई:
सुमती ताईंनी भाजी विक्रीसाठी कर्ज घेतले आणि व्यवसाय पुन्हा जोमात आणला. त्यांना व्याज सवलत मिळाल्याने त्यांनी QR कोड वापरणं सुरू केलं. आज त्या इतर महिलांना देखील योजना समजावून देतात.
नाशिकचे रमेश भाजीवाले:
रमेश यांचा व्यवसाय लॉकडाऊनमध्ये बंद पडला. PM SVANidhi योजनेतून त्यांनी ₹10,000 कर्ज घेतले. त्यांनी QR कोड लावून व्यवहार सुरू केले. आता ते रोज ₹500-₹700 रुपयांची उलाढाल करत आहेत आणि वेळेवर EMI भरत आहेत. यामुळे त्यांना आता पुढील टप्प्यात ₹20,000 रुपयांचे कर्ज मिळण्याची संधी आहे.
महत्वाच्या लिंक व संदर्भ: PM Svanidhi Yojana in Marathi
| उपयोग | लिंक |
| अधिकृत वेबसाइट | https://pmsvanidhi.mohua.gov.in |
| PM SVANidhi मोबाईल अ‍ॅप डाउनलोड | Google Play Store वरुन इंस्टॉल करण्यासाठी येथे क्लिक करा. |
| हेल्पलाइन नंबर | 1800-11-1979 (Toll-Free) |
| माहिती व्हिडीओ | YouTube वर “PM SVANidhi Yojana” सर्च करा. |
| कर्ज अर्ज मार्गदर्शक PDF | वेबसाइटवर डाउनलोड करता येते. |
| अर्ज स्थिती तपासणी | वेबसाइटवरील “Track Application Status” पर्यायाद्वारे |
योजना चालवणारी संस्था:
ही योजना गृह मंत्रालय अंतर्गत केंद्रीय नगर कार्य मंत्रालय (Ministry of Housing and Urban Affairs – MoHUA) यांच्यामार्फत चालवली जाते.
योजना सुधारणा आणि विस्तार: PM Svanidhi Yojana in Marathi
- 2022 मध्ये सरकारने SVANidhi योजनेंतर्गत पुढील सुधारणांची घोषणा केली:
- अधिक शहरांमध्ये कव्हरेज वाढवण्यावर भर
- ग्रामीण भागातील शहरी स्वरूपांची गावे यांचाही समावेश
- LoR (Letter of Recommendation) असलेल्या फेरीवाल्यांनाही परवानगी
निष्कर्ष: ही योजना का महत्त्वाची आहे? PM Svanidhi Yojana in Marathi
PM SVANidhi योजना ही फक्त एक कर्ज योजना नाही, तर रस्त्यावर व्यवसाय करणाऱ्या लाखो लोकांना सन्मानाने जगण्याची संधी देणारी एक योजना आहे. लघुउद्योग, स्वयंरोजगार आणि डिजिटल व्यवहार यांना चालना देण्यासाठी ही योजना उपयुक्त आहे. ही योजना आहे एक संधी – आत्मनिर्भर होण्याची, सन्मानाने जगण्याची आणि आपल्या छोट्याशा व्यवसायातून मोठं स्वप्न पाहण्याची. ही योजना तुम्हाला देईल,
- सरकारकडून व्याज सवलत
- डिजिटल व्यवहारासाठी प्रोत्साहन
- वेळेवर परतफेड करणाऱ्यांना पुढील टप्प्यात मोठे कर्ज
आपण जर फेरीवाले, हातगाडीवाले, छोटासा व्यवसाय करणारे किंवा हातावर पोट असणारे व्यवसायिक असाल, तर ही योजना आपल्यासाठी सुवर्णसंधी आहे. कर्ज घेऊन व्यवसाय वाढवता येतो आणि वेळेवर परतफेड केल्यास बँकांमध्ये आपली क्रेडिट हिस्ट्री देखील तयार होते, जी भविष्यात मोठा व्यवसाय स्थापन करण्यासाठी आपल्याला मदत करते. योग्य कागदपत्रे आणि माहिती असली, तर याचा लाभ घेणे सहज शक्य आहे.
आपलं मत, प्रश्न किंवा अनुभव आम्हाला जरूर सांगा!
तुम्ही ही योजना वापरून कर्ज घेतले असेल आणि यशस्वी झाला असाल, किंवा काही अडचण आली असेल तर तुमचा अनुभव शेअर करा. आपल्या अनुभवातून इतरांनाही मदत होईल.
हा लेख आवडल्यास WhatsApp किंवा Facebook वर शेअर करायला विसरू नका!